पुढील शैक्षणिक वर्षापासून राज्यात पदवी शिक्षण चार वर्षांचं होणार
From the next academic year, the degree education in the state will be of four years

भारतातील शिक्षणाच्या अनेक शाखांमध्ये पदवीसाठी तीन वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे. विद्यार्थी नंतर पदवीधर. राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 हळूहळू शैक्षणिक संरचना बदलत आहे. लवकरच महाराष्ट्रातही पदवी शिक्षणात बदल होणार आहे. येत्या शैक्षणिक वर्षापासून राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणानुसार, महाराष्ट्रातील सर्व पदवीपूर्व (यूजी) अभ्यासक्रमांचा कालावधी चार वर्षांचा असेल. राज्यातील पुढील शैक्षणिक वर्ष जून 2023 मध्ये सुरू होण्याची शक्यता आहे. प्रकाशित ठरावात राज्याच्या उच्च व तंत्रशिक्षण विभागाने सर्व विद्यापीठांना याबाबत नियमावली तयार करण्यास सांगितले आहे.

एनईपीच्या अंमलबजावणीसाठी मुंबई विद्यापीठाचे माजी कुलगुरू डॉ. रवींद्र कुलकर्णी यांच्या अध्यक्षतेखालील राज्यस्तरीय समितीने आराखडा तयार केला आहे. या (पदवीधर) समितीने केलेल्या शिफारशीही राज्य सरकारने आपल्या Gr मध्ये घेतल्या आहेत.

1. राष्ट्रीय क्रेडिट फ्रेमवर्क (NCrF):

सर्व उच्च शैक्षणिक पात्रतेचे श्रेयकरण आणि एकात्मतेसाठी प्रमाणपत्र/डिप्लोमा/पदवी एकापेक्षा जास्त प्रवेश आणि निर्गमन पर्यायांसह, राज्य विद्यापीठे राष्ट्रीय क्रेडिट फ्रेमवर्क (NCrF) चा संदर्भ घेतील ज्यामध्ये उच्च शिक्षण, व्यावसायिक आणि कौशल्य शिक्षण आणि पात्रता फ्रेमवर्क समाविष्ट आहे. शालेय शिक्षण, अनुक्रमे राष्ट्रीय उच्च शैक्षणिक पात्रता फ्रेमवर्क (NHEQF), राष्ट्रीय कौशल्य पात्रता फ्रेमवर्क (NSQF) आणि राष्ट्रीय शालेय शिक्षण पात्रता फ्रेमवर्क (NSEQF).

2. विविध स्तरांवर एकाधिक प्रवेश आणि निर्गमन पर्यायांसह चार वर्षांच्या बहु-विद्याशाखीय UG कार्यक्रम आणि पाच वर्षांच्या एकात्मिक बहुविद्याशाखीय पदव्युत्तर पदवी कार्यक्रमांची रचना:

(1) विद्यार्थ्यांना त्यांच्या भविष्यातील करिअरच्या गरजेनुसार सम सेमिस्टर यशस्वीरीत्या पूर्ण केल्यानंतर विषम सेमिस्टरमध्ये चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय अंडर ग्रॅज्युएट प्रोग्राममध्ये प्रवेश करण्याची आणि प्रोग्राममधून बाहेर पडण्याची लवचिकता असेल.

(2) विद्यार्थ्यांना एका वर्षाच्या कार्यक्रमानंतर प्रमाणपत्र (किमान 40 क्रेडिट्स), दोन वर्षानंतर डिप्लोमा (किमान 80 क्रेडिट्स), तीन वर्षानंतर बॅचलर डिग्री (किमान 120 क्रेडिट्स) आणि संशोधन किंवा ऑनर्ससह बॅचलर पदवी मिळेल. चार वर्षांनंतर (किमान 160 क्रेडिट्स).

3. चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय पात्रता प्रकार आणि क्रेडिट आवश्यकता एकाधिक प्रवेश आणि निर्गमन पर्यायांसह पदवी कार्यक्रम

1)      पात्रतेचे तपशील, किमान क्रेडिट आवश्यकता, एक्झिट क्रेडिट कोर्स, वर्ष आणि सेमीस्टर खालीलप्रमाणे

(२) एक्झिट 10 - क्रेडिट ब्रिज कोर्स (चे) दोन महिने टिकेल, ज्यामध्ये किमान 6- क्रेडिट जॉब स्पेसिफिक इंटर्नशिप/प्रेंटिसशिपचा समावेश आहे ज्यामुळे पदवीधरांना कर्मचारी वर्गात प्रवेश करण्यासाठी आवश्यक नोकरी- तयार क्षमता प्राप्त करण्यास मदत होईल. पदवीपूर्व प्रमाणपत्र / डिप्लोमा / तीन वर्षांची बॅचलर पदवी.

(३) कार्यक्रमासाठी सामान्य शुल्कासाठी शीर्षके परिभाषित करण्याबरोबरच, वैयक्तिक अभ्यासक्रमांसाठी फी संरचना परिभाषित करणे आवश्यक आहे जे विशिष्ट कार्यक्रमासाठी विद्यार्थ्यांनी निवडलेल्या अभ्यासक्रमांच्या संयोजनावर आधारित संपूर्ण शुल्क रचना तयार करण्यासाठी यंत्रणा सक्षम करेल.

(४) बाहेर पडल्यावर, विद्यार्थ्यांना त्यांनी कार्यक्रम सोडला होता तिथून, त्याच ठिकाणी किंवा वेगळ्या उच्च शिक्षण संस्थेत पुन्हा प्रवेश करण्याचा पर्याय असेल. शैक्षणिक कार्यक्रमांमधील पार्श्विक प्रवेशकर्त्यांसाठी विविध स्तरांवर पुन्हा प्रवेश नोंदणीकृत उच्च शिक्षण संस्था (RHEI) आणि प्रवीणता चाचणी रेकॉर्डद्वारे शैक्षणिक बँक ऑफ क्रेडिट्स (ABC) मध्ये जमा केलेल्या आणि जमा केलेल्या कमावलेल्या आणि वैध क्रेडिट्सवर आधारित असावा.

(५) पीजी अभ्यासक्रम, खाली चित्रित केल्याप्रमाणे, एक वर्षाचा पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा (PGD), एक/दोन वर्षांचा पोस्ट ग्रॅज्युएट प्रोग्राम आणि 5 वर्षांच्या एकात्मिक मल्टीडिसिप्लिनरी मास्टर्स डिग्री प्रोग्रामच्या डिझाइन आणि कालावधीमध्ये अनेक प्रवेश आणि विविध स्तरांवर बाहेर पडा पर्याय.

(a) पोस्ट-ग्रॅज्युएट डिप्लोमा (PGD): प्रोग्राम कालावधी- कोणत्याही बॅचलर डिग्रीनंतर एक वर्ष (2 सेमिस्टर), मि. 40 क्रेडिट्स

(i) UGC: 1-वर्ष (2 सेमिस्टर) पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा (PGD) 3-वर्षांनंतर बॅचलर पदवी: स्तर 6.0

(ii) UGC: 1 वर्ष (2 semesters) PGD 4 वर्षानंतर बॅचलर डिग्री (ऑनर्स/संशोधन): स्तर 6.5 (iii) AICTE: 1 वर्ष (2 सेमिस्टर) PGD 4 वर्षांनी बॅचलर डिग्री (इंजिनियरी): स्तर 6.5

(b) पदव्युत्तर पदवी: (i) UGC: 2-वर्षे (चार सेमिस्टर) 3 वर्षांची पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केल्यानंतर बॅचलर पदवी, किमान 40 क्रेडिट्स / वर्ष, दुसरे वर्ष संपूर्णपणे संशोधनासाठी समर्पित, पीजी – 2 एनडी वर्ष : स्तर 6.5 किंवा

1-वर्ष (दोन सेमिस्टर) 4 वर्षांची बॅचलर पदवी (ऑनर्स/संशोधन) प्राप्त केल्यानंतर पदव्युत्तर पदवी: किमान 40 क्रेडिट्स: स्तर 6.5

(ii) AICTE: 2-वर्षे (चार सेमिस्टर) पदव्युत्तर पदवी ME/M. Tech. इंजिनीअरमध्ये 4 वर्षांची बॅचलर पदवी प्राप्त केल्यानंतर. आणि टेक.), किमान 40 क्रेडिट्स / वर्ष PG 1ले वर्ष (अभियांत्रिकी.): स्तर 6.5; PG-2 ( अभियांत्रिकी.) : स्तर 7.0

(c) M. Tech चे पहिले वर्ष पूर्ण केल्यानंतर शिकणारा. कार्यक्रम, एम साठी पात्र असेल.

आवाज पदवी, बाहेर पडल्यावर. M. Voc असणे. पदवी, तथापि, M. Tech मध्ये प्रवेशासाठी अनिवार्य नाही. कार्यक्रम

(d) स्तर 8 पीएच. डी. संशोधन पदवी दर्शवते.

(e) 5 वर्षांच्या एकात्मिक बॅचलर आणि मास्टर प्रोग्राममध्ये किमान 200 क्रेडिट्स असणे आवश्यक आहे. वेगवेगळ्या UG आणि PG प्रोग्राम्ससाठी क्रेडिट्सची अचूक संख्या वैयक्तिक विद्यापीठांद्वारे निर्धारित केली जाईल परंतु ते नमूद केलेल्या मर्यादेत असतील.

(f) पदव्युत्तर आणि डॉक्टरेट कार्यक्रम, कठोर संशोधन-आधारित स्पेशलायझेशन प्रदान करताना, शैक्षणिक, सरकारी, संशोधन संस्था आणि उद्योगात बहु-विषय कार्यासाठी संधी देखील प्रदान करतात.

4. चार वर्षांच्या खालच्या स्तरातून बाहेर पडल्यानंतर उच्च स्तरावर पार्श्व प्रवेश / पुन्हा प्रवेश मल्टीडिसिप्लिनरी यूजी डिग्री प्रोग्राम:

1) मिळवलेले आणि जमा केलेले क्रेडिट पॉइंट्स NCrF अंतर्गत विहित केलेल्या व्यापक तत्त्वांच्या पूर्ततेच्या अधीन राहून अनेक स्तरांवर विविध कार्यक्रमांमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी पात्रता निर्धारित करण्यासाठी वापरले जातील. जे विद्यार्थी प्रमाणपत्र, डिप्लोमा किंवा बेसिक बॅचलर डिग्री घेऊन बाहेर पडतात ते पार्श्व एंट्री मोडद्वारे पूर्ण करण्यासाठी किंवा पुढील स्तरावर प्रगती करण्यासाठी एक्झिट स्तरावर प्रोग्राममध्ये पुन्हा प्रवेश करण्यास पात्र असतील.

उपलब्ध शैक्षणिक आणि भौतिक सुविधांवर अवलंबून, राज्य विद्यापीठे / स्वायत्त महाविद्यालये ( उच्च शिक्षण संस्था किंवा HEI) चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय UG पदवी कार्यक्रमाच्या द्वितीय वर्ष/तृतीय वर्ष/चौथ्या वर्षात पार्श्विक प्रवेशासाठी विशिष्ट जागा / इनटेक निश्चित करू शकतात. प्रोफेशनल स्टँडर्ड सेटिंग बॉडीज (PSSB / महाराष्ट्र सरकार / संलग्न विद्यापीठाची वैधानिक परिषद) तसेच चालू कार्यक्रमातून बाहेर पडल्यामुळे उद्भवलेल्या कोणत्याही परिणामी रिक्त जागा (चार वर्षांचा पदवी कार्यक्रम आणि एकात्मिक पदव्युत्तर किंवा द्वितीय वर्ष पदव्युत्तर) द्वारे मंजूर. पार्श्व प्रवेश किंवा पुन्हा प्रवेश त्या विद्यार्थ्यांसाठी खुला आहे जर त्याने/तिने यापैकी एक असेल - (अ) कोणत्याही ABC नोंदणीकृत HEI मध्ये प्रथम वर्ष / दुसरे वर्ष/तिसरे वर्ष विशिष्ट चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय पदवी कार्यक्रमाचे यशस्वीरित्या पूर्ण केले असेल आणि ABC मध्ये वैध क्रेडिट्ससह पुन्हा प्रवेश केला असेल. एबीसी नोंदणीकृत HEI च्या त्याच चार वर्षांच्या पदवी कार्यक्रमाचे अनुक्रमे दुसरे वर्ष/तिसरे वर्ष/चौथे वर्ष, विहित / परवानगी त्या HEI च्या वैधानिक परिषदांनी ठरवल्याप्रमाणे वर्षांचा कालावधी

किंवा

(b) आधीच यशस्वीरित्या एक बहु-विषय चार वर्षांचा प्रथम-पदवी कार्यक्रम पूर्ण केला आहे आणि संबंधित विषयात आणखी एक बहु-विषय चार वर्षांचा प्रथम-पदवी कार्यक्रम घेण्यास इच्छुक आणि शैक्षणिकदृष्ट्या सक्षम आहे.

 

(२) विद्यार्थ्याला फक्त विषम सत्रात प्रवेश / पुन्हा प्रवेश करण्याची परवानगी असेल. शैक्षणिक कार्यक्रमांमधील पार्श्व प्रवेशकर्त्यांसाठी विविध स्तरांवर पुन्हा प्रवेश नोंदणीकृत उच्च शिक्षण संस्था (RHEI) आणि प्रवीणता चाचणी रेकॉर्डद्वारे शैक्षणिक बँक ऑफ क्रेडिट्स (ABC) मध्ये जमा केलेल्या आणि जमा केलेल्या कमावलेल्या आणि वैध क्रेडिट्सवर आधारित असावा. त्यामुळे, विद्यापीठ/महाविद्यालयाला पार्श्विक प्रवेशासाठी पूर्व आवश्यकता आणि प्रवेशाचे नियम जसे की मागील वर्षाचे संचयी ग्रेड पॉइंट सरासरी (CGPA), लेखी परीक्षा आणि / किंवा मुलाखत, ब्रिज कोर्सची आवश्यकता इ. प्रवेशिका त्याच्या/तिच्या आधीच्या प्रोग्रामपेक्षा वेगळ्या चार वर्षांच्या पदवी कार्यक्रमात सामील होण्यास इच्छुक आहे (म्हणजे मेजर आणि मायनरच्या वेगवेगळ्या संयोजनांसह), नंतर त्या उच्च शैक्षणिक संस्थेच्या अभ्यास मंडळाने ब्रिज कोर्स, पूर्वस्थिती अभ्यासक्रम आणि अतिरिक्त क्रेडिटची आवश्यकता ठरवली जाईल.

नवीन कार्यक्रमात सामील होण्याच्या उद्देशाने पार्श्व प्रवेशकर्त्याने मेजर आणि मायनरच्या नवीन संयोजनांसाठी आवश्यकता पूर्ण केल्या पाहिजेत. तथापि, प्रवेश पात्रतेच्या अटींच्या संदर्भात, विद्यार्थी मुख्य विषयाच्या दृष्टीने त्याच विद्याशाखेचा / विषयाचा असावा, म्हणजे, त्याच्या पूर्वीच्या कार्यक्रमातील प्रमुख विषय आणि नवीन कार्यक्रमाचा प्रमुख विषय ज्यासाठी तो प्रवेश घेऊ इच्छित आहे. त्याच विद्याशाखा/शिस्तीतून. लॅटरल एंट्रीसाठी आरक्षण महाराष्ट्र सरकारच्या नियमांनुसार पार पाडावे लागेल.

 

5. चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय पदवी कार्यक्रमामध्ये क्रेडिट्सचे वितरण:

(१) चौथ्या वर्षात ऑनर्स/ स्पेशलायझेशन पदवीसह चार वर्षांच्या बहु-विद्याशाखीय पदवी कार्यक्रमात प्रति सेम किमान २० क्रेडिट्ससह इंटर्नशिप आणि कोर / मुख्य अभ्यासक्रम असतील.

(२) चौथ्या वर्षात संशोधनासह चार वर्षांच्या बहु-विद्याशाखीय पदवी कार्यक्रमामध्ये संशोधन प्रकल्प, सेमिनार, प्रबंध आणि इंटर्नशिप असतील ज्यात प्रति सेम किमान 20 क्रेडिट्स असतील.

(३) विद्यार्थ्यांनी राज्य विद्यापीठे / स्वायत्त महाविद्यालये ( उच्च शिक्षण संस्था किंवा HEI) द्वारे प्रदान केलेल्या विविध विषय संयोजन आणि पर्यायांच्या सूचीमधून एक 'मुख्य किंवा मुख्य विषय / शिस्त' आणि एक 'लहान विषय / शिस्त' निवडावी. सर्वसाधारणपणे, चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय बॅचलर डिग्री प्रोग्रामसाठी, क्रेडिट्सचे वितरण खालीलप्रमाणे असेल:

(अ) अनुशासनात्मक/आंतरशाखीय प्रमुख / मुख्य विषय (किमान 40-56 क्रेडिट्स)अनिवार्य आणि निवडक अभ्यासक्रम (ब) शिस्तबद्ध / आंतरविद्याशाखीय किरकोळ विषय (जास्तीत जास्त 20-28 क्रेडिट्स) (c) प्रमुख / मुख्य विषयाशी संबंधित कौशल्य आधारित / व्यावसायिक अभ्यास (12-18 )

क्रेडिट्स)

(d) फील्ड प्रकल्प/इंटर्नशिप/अप्रेंटिसशिप/सामुदायिक प्रतिबद्धता आणि मुख्य / मुख्य विषयाशी संबंधित सेवा (24-32 क्रेडिट्स) प्रत्येक सेमिस्टरमध्ये जास्तीत जास्त सहा क्रेडिटसह (इ) निवडक अभ्यासक्रमांच्या बास्केटद्वारे जेनेरिक / ओपन इलेक्टिव्ह (8-12 क्रेडिट्स),

 (f) भाषा, साहित्य आणि पर्यावरणासह क्षमता वर्धन अभ्यासक्रम

अभ्यास (12-14 क्रेडिट्स),

(g)मुख्य / मुख्य विषयातील भारतीय ज्ञान प्रणाली (IKS) वर अंगभूत मॉड्यूल

(h) मूल्य-आधारित शिक्षण, जीवन कौशल्ये आणि व्यावसायिक नीतिशास्त्र (4-6 क्रेडिट्स) (i) सह-अभ्यासक्रम जसे की क्रीडा आणि संस्कृती, NSS/NCC आणि ललित / उपयोजित/ व्हिज्युअल आर्ट्स (2-6 क्रेडिट्स).

(4) नॅशनल स्किल्स क्वालिफिकेशन फ्रेमवर्क (NSQF) व्यावसायिक ज्ञान, व्यावसायिक कौशल्ये, मुख्य कौशल्ये आणि जबाबदाऱ्यांवर आधारित व्यावसायिक आणि कौशल्य अभ्यासक्रमांसाठी 8 स्तरांच्या मालिकेतील पात्रता, जटिलता आणि योग्यतेच्या वाढत्या क्रमाने आयोजित करते.

(५) युनिव्हर्सिटी ग्रँट्स कमिशन (अॅक्टिव्ह-लर्निंग फॉर यंग ऍस्पायरिंग माइंड्सच्या स्टडी वेब्सद्वारे ऑनलाइन लर्निंग कोर्सेससाठी क्रेडिट फ्रेमवर्क) रेग्युलेशन्स, 2021, विशिष्ट पृष्ठ 9 पैकी 7 मध्ये ऑफर केल्या जाणाऱ्या एकूण अभ्यासक्रमांपैकी 40 टक्क्यांपर्यंत परवानगी देते.

स्टडी वेब्स ऑफ ऍक्टिव्ह-लर्निंग फॉर यंग ऍस्पायरिंग माइंड्स (स्वयम) प्लॅटफॉर्मद्वारे ऑफर केलेल्या ऑनलाइन लर्निंग कोर्सेसद्वारे सेमिस्टरमध्ये कार्यक्रम.

(6) NCrF प्रस्तावित करते की 1200 शिक्षण तासांसाठी प्रति वर्ष क्रेडिट्सची संख्या 40 असेल,

जेथे आवश्यक असेल तेथे, जर अभ्यासक्रमाची मागणी असेल, तर संबंधित राज्य विद्यापीठ एका विशिष्ट कार्यक्रमासाठी 40 पेक्षा जास्त क्रेडिट्स ठेवण्याचा विचार करू शकेल. तथापि, एका वर्षातील 1200 तासांच्या शिक्षणाविरूद्ध कोणत्याही कार्यक्रमासाठी किमान क्रेडिट्स 40 असतील.

विद्यापीठे आणि स्वायत्त महाविद्यालयांचे बोर्ड ऑफ स्टडीज (BoS) आणि शैक्षणिक परिषद (AC) मुख्य पात्रता वर्णनकर्ते आणि पदवीधर गुणधर्मांवर आधारित अभ्यासक्रम नियोजन आणि विकासासाठी शिक्षण परिणाम आधारित दृष्टिकोन स्वीकारतील.

6. परीक्षा आणि मूल्यमापन प्रक्रिया:

(1) क्रेडिट फ्रेमवर्कचे मूलभूत तत्त्व असे आहे की क्रेडिट्स हे अभ्यास/व्यावसायिक शिक्षण / प्रशिक्षण आणि मूल्यमापनाचा कार्यक्रम यशस्वीपणे पूर्ण करण्याचे कार्य आहे. विद्यार्थ्याला अपेक्षित क्षमता आणि कार्यक्रमाच्या परिणामासाठी मूल्यांकन केल्याशिवाय विद्यार्थ्याकडून कोणतेही क्रेडिट मिळवता येत नाही.

(२) चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय पदवी कार्यक्रमाच्या दुसऱ्या, चौथ्या आणि सहाव्या सेमिस्टरच्या शेवटी विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्र, डिप्लोमा आणि मूलभूत बॅचलर डिग्रीसह बाहेर पडण्याचे पर्याय प्रदान केले जातात. विद्यार्थ्यांना UG प्रोग्रामचे सर्व आठ सेमिस्टर यशस्वीरीत्या पूर्ण केल्यावर किंवा निवडलेल्या बाहेर पडणे आणि पुन्हाप्रवेशांसह ऑनर्स/ संशोधनासह बॅचलर पदवी मिळेल.

(३) एकाधिक प्रवेश आणि निर्गमन प्रणालींसह चार वर्षांच्या बहुविद्याशाखीय पदवी कार्यक्रमाच्या सुरळीत यशासाठी, परीक्षा पद्धती फॉर्मेटिव्ह (शिकण्याच्या प्रक्रियेदरम्यान प्रशासित अनौपचारिक आणि औपचारिक चाचण्या) आणि सारांश (मूल्यांकन) मधील नाविन्यपूर्ण ट्रेंडच्या संयोजनावर आधारित असावी. 'उच्च शैक्षणिक संस्थांमधील

मूल्यमापन सुधारणा (2019 ) ' वरील UGC अहवालाच्या अनुषंगाने निर्देशात्मक युनिटच्या शेवटी शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांची) परीक्षा पद्धती.

7. निकालांची घोषणाः

(1) निकालाची घोषणा प्रत्येक सेमिस्टरच्या शेवटी मिळालेल्या सेमिस्टर ग्रेड पॉइंट सरासरी (SGPA) किंवा प्रोग्रामच्या सर्व आठ सेमिस्टर पूर्ण झाल्यावर मिळालेल्या संचयी ग्रेड पॉइंट सरासरी (CGPA) आणि संबंधित एकूण अल्फा- वर आधारित आहे. सारणी 2 मध्ये दिल्याप्रमाणे चिन्ह किंवा अक्षर ग्रेड. जर काही उमेदवार अनुक्रमे प्रमाणपत्र, डिप्लोमा किंवा मूलभूत पदवीसह चार वर्षांच्या अंडरग्रेजुएट प्रोग्रामचे पहिले, द्वितीय किंवा तृतीय वर्ष पूर्ण झाल्यावर बाहेर पडले, तर यशस्वी उमेदवारांचे निकाल दुसऱ्या चौथ्या किंवा सहाव्या सेमिस्टरच्या शेवटी अनुक्रमे दोन, चार, सहा किंवा आठ सेमिस्टरमध्ये मिळालेल्या CGPA च्या आधारे वर्गीकरण केले जाईल. एकात्मिक पदव्युत्तर पदवी कार्यक्रमांच्या दहाव्या सत्राच्या शेवटी यशस्वी उमेदवारांचे वर्गीकरण देखील कार्यक्रमांच्या दहा सत्रांमध्ये मिळालेल्या CGPA च्या आधारावर केले जाईल. त्याचप्रमाणे, मास्टर डिग्री प्रोग्रामच्या दोन सेमिस्टरच्या सीजीपीएच्या आधारावर एक वर्ष किंवा दोन सेमिस्टरच्या मास्टर डिग्री प्रोग्रामच्या यशस्वी उमेदवारांचे वर्गीकरण केले जाते.

तक्ता 2: लेटर ग्रेड आणि ग्रेड पॉइंट्स

F ग्रेड प्राप्त करणारा विद्यार्थी नापास समजला जाईल आणि त्याला पुन्हा परीक्षेत बसणे आवश्यक असेल. क्रेडिट नसलेल्या अभ्यासक्रमांसाठी लेटर ग्रेड ऐवजी 'समाधानकारक' किंवा "असमाधानकारक' सूचित केले जातील आणि हे SGPA / CGPA च्या गणनेसाठी गणले जाणार नाही. लेटर ग्रेड, ग्रेड पॉइंट्स आणि SGPA आणि CGPA वरील वरील शिफारशींच्या आधारे, राज्य विद्यापीठे प्रत्येक सेमिस्टरसाठी उतारा आणि सर्व कामगिरी दर्शविणारी एकत्रित प्रतिलिपी जारी करू शकतात.

8. प्रमुख आणि अल्प पदवी पुरस्कार:

(१) चार वर्षांचा बहुविद्याशाखीय यूजी प्रोग्रामचा पाठपुरावा करणाऱ्या विद्यार्थ्याला आठवा सत्र पूर्ण झाल्यावर मुख्य मुख्य विषयातील योग्य सन्मान/संशोधन पदवी प्रदान केली जाईल, जर त्याने त्या विषयात एकूण ५०% मिळवले तर किमान १६० क्रेडिट्ससह त्या कार्यक्रमाचे श्रेय. तो अशा प्रकारे आठ सेमिस्टरमध्ये अनिवार्य कोर कोर्सेस, कोअर इलेक्टिव्ह, व्होकेशनल आणि स्किल कोर्सेस आणि फील्ड प्रोजेक्ट्स/इंटर्नशिपच्या विशिष्ट संख्येचा अभ्यास करेल जेणेकरुन एकूण क्रेडिट्सच्या किमान 50% कव्हर करता येतील.

(२) संशोधन पदवीच्या बाबतीत, विद्यार्थ्याने संशोधन प्रकल्पाचा पाठपुरावा करावा आणि त्या मेजरमध्ये VII आणि VIII सेमिस्टरमध्ये प्रबंध लिहावा.

(३) विद्यार्थ्याने त्या किरकोळ विषयात 20-28 क्रेडिट्स कमावल्यास किमान 160 क्रेडिट्ससह चार वर्षांचा बहुविद्याशाखीय पदवी कार्यक्रम यशस्वीरित्या पूर्ण केल्यावर मायनर पदवीसाठी पात्र आहे. मायनर पदवीचा पुरस्कार हा प्रमुख पदवीच्या पुरस्कारापेक्षा स्वतंत्र असतो.

9. विद्यापीठे कायदे / अध्यादेश / नियम तयार करतील :

स्वयं-अर्थसहाय्यित विद्यापीठांसह महाराष्ट्र राज्यातील सर्व विद्यापीठे आणि मुक्त विद्यापीठ संबंधित विद्यापीठ कायद्यातील तरतुदींनुसार या संदर्भात कायदे/अध्यादेश/नियम तयार करेल आणि शैक्षणिक वर्ष 2023-24 पासून सर्व कार्यक्रमांसाठी त्याची अंमलबजावणी करेल.

राष्ट्रीय क्रेडिट फ्रेमवर्क संपूर्ण माहिती.pdf

कुणीही वेबसाईटवरील माहिती आमच्या परवानगी शिवाय प्रसिद्ध करू नये केल्यास कॉपीराईट नियमानुसार नोटीस देण्यात येईल.

आपली वेबसाईट आपले सोशल मिडिया जॉईन करा.

• ·        Facebook - https://www.facebook.com/thakareblog
• ·        Twitter – https://twitter.com/aapalathakare
• ·        Instagram – https://www.instagram.com/aapala.thakare/
• ·        Telegram – https://telegram.me/aapalathakare
• ·        Whats App - https://cutt.ly/Next-Update-Group-Join
• ·        Google News-https://news.google.com/publications/CAAqBwgKMNmHlgswrKutAw